یزید بن مغفل جعفی
زید بن مَعْقِل جعفی از یاران
امام حسین (علیه السلام) بود و در
کربلا به
شهادت رسید.
وی را بدر بن معقل نیز گفته اند.
مؤلف
انساب الاشراف او را به ابن مغفل
و برخى دیگر وى را یزید بن مغفل
و یزید بن مفضل
نیز گفته اند.
(مرحوم
تستری معتقد است که نام او در تاریخ
تحریف شده است و به نام یکی از دشمنان
اهل بیت (علیهم‌السّلام) که در
کربلا حضور داشته است شبیه گردیده است. نام او بنا بر برخی نسخه‌ها بدر بن معقل و نیز زید بن معقل بیان شده است. مرحوم تستری همچنین صحابی بودن ایشان و نیز حضور در جنگهایی مثل
خریت را رد کرده آن را به افراد دیگری مربوط دانستند.)
شیخ طوسی و
ابن شهرآشوب، بی آن که بر
شهادت وی همراه
امام حسین (علیه السلام) تصریح کنند، او را از اصحاب آن حضرت شمرده اند.
یکی از رجال شناسان متأخر، پس از نقل کلام
شیخ طوسی، زید بن معقل را به حَسَب ظاهر،
امامی، ولی مجهول الحال، می داند.
یزید را از جمله اصحاب
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برشمرده‌اند.
او از شرکت کنند‌گان در جنگ
قادسیه نیز می‌باشد.
شعرای خوب و از شجاعان
شیعه و از اصحاب علی (علیه‌السّلام) در
جنگ صفین به شمار می‌رفت و از نعمت شاعری نیز فرّی وافر داشت
او به همراه
حجّاج بن مسروق در
مکه به امام حسین (علیه‌السّلام) ملحق شد.در
روز عاشورا خدمت امام حسین (علیه‌السّلام) رسید و اجازه میدان گرفت و به میدان رفت.
و این
رجز را خواند:
انا یزیدً و انا ابن مغفل و فی یمینی نصل سیفٍ مصقل ••• اعلو به الهامات وسط القسطل عن الحسین (علیه‌السّلام) الماجد المفضّل••• ابن رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) خیر مرسل
«نامم یزید و من فرزند مغفل هستم، در دست راستم شمشیری صیقل داده شده است، آن را بر تارک‌ها در میان غبارها فرود آورم، و از حسین (علیه‌السّلام) بزرگوار با فضیلت
دفاع کنم، او که فرزند رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بهترین
پیامبران است».
و آن چنان شجاعانه جنگید که دشمن را به حیرت واداشت؛ او پس از آن که گروهی را به
قتل رسانید به فیض شهادت نائل آمد.
تنها نشان
شهادت وی در روز
عاشورا، سلامی است که در زیارت منسوب به
ناحیه مقدسه بر او فرستاده شده است: «السَّلامُ عَلی زَیْد بن مَعْقِلِ الْجُعفِیِّ»
در نسخه اى از زیارت ناحیه « بدر بن معقل جعفى» نوشته شده است.
چنان كه محتواى همین نسخه در برخى كتاب هاى رجال شناسى نیز راه یافته است.
